Klaas-Jan Gräfe is programmamanager bij Slim en Schoon Onderweg. Hij stimuleert mensen in de regio Arnhem en Nijmegen om slimmer, schoner en duurzamer te reizen. En dat doet hij niet alleen met woorden: hij geeft zelf het goede voorbeeld. Klaas-Jan deed zijn auto weg en reist nu met de trein, de fiets, de deelauto of ter voet.
“Ik woon in het centrum van Nijmegen, op loopafstand van mijn eerdere werk voor de gemeente. Het kantoor van mijn huidige werkgever, de Groene Metropoolregio, is ook goed met de trein bereikbaar. Zo kwam het dus voor dat de auto weleens zes weken stil stond”, begint Klaas-Jan. “Toen dacht ik: ‘Waarom zou ik een nieuwe kopen?’. Toen mijn auto niet meer door de keuring kwam, besloot ik het gewoon te gaan proberen zonder.”
Zijn dagelijkse reizen bestaan nu uit een slimme mix van vervoersmogelijkheden in de regio. “Ik wandel graag - zo heb ik de Vierdaagse twee keer gelopen - dus een kwartiertje lopen naar een afspraak of bijvoorbeeld naar het station vind ik heerlijk”, zegt Klaas-Jan enthousiast. “Voor afspraken in de regio pak ik meestal de fiets of de trein. En de combinatie van de trein en de OV-fiets werkt ideaal. Je hebt alle vrijheid om te vertrekken wanneer je wilt en je hoeft niet te wachten op bijvoorbeeld een bus of een overstap.”
Voor langere afstanden of familiebezoek gebruikt hij soms een deelauto. “Deelauto’s zijn ideaal: moderne, goed onderhouden auto’s met vaak nog wat technische snufjes en steeds vaker elektrisch. Voor veel mensen is dat een mooie, laagdrempelige manier om te ervaren dat je niet per se een eigen auto nodig hebt. Bonus: ik kan soms met zo'n mooie, nieuwe wagen de blits maken bij mijn neefjes. Dat vinden ze natuurlijk geweldig!"
Wat Klaas-Jan vooral ervaart sinds hij zijn auto wegdeed, is rust. “In de trein kun je alvast wat lezen, werken of gewoon even relaxen. Achter het stuur moet je altijd alert zijn. Nu start ik ontspannen mijn dag.” Daarnaast scheelt het geld en openbare ruimte. “Een auto kost gewoon veel: aanschaf, belasting, verzekering, onderhoud, parkeren… het tikt allemaal aan. En in de stad is het parkeren soms een ramp. Ik bespaar niet alleen geld, maar ook frustratie.”
Zijn persoonlijke ervaringen helpen Klaas-Jan ook in zijn werk als programmamanager van Slim en Schoon Onderweg. “Ik maak het zelf dagelijks mee en zo ontdek ik steeds nieuwe kansen en knelpunten, die ik aan mijn netwerk kan doorspelen”, legt hij uit. “Ook laat ik op sociale media soms zien hoe fijn en leuk ik reis - hopelijk inspireer ik daar anderen mee!”
Klaas-Jan beseft dat zijn situatie gunstig is: wonen in de binnenstad, dichtbij prettige OV-verbindingen, zonder kinderen. “Natuurlijk is dat niet voor iedereen haalbaar. Maar ik denk wel dat veel mensen een auto hebben uit gewoonte. Terwijl het vaak niet nodig is. Of er staan zelfs twee of drie auto’s bij één huishouden. Dan loont het om eens kritisch te kijken: gebruik je die tweede auto eigenlijk wel genoeg, of is een deelauto ook prima als je soms een extra auto nodig hebt?”
“Auto’s nemen zoveel ruimte in de wijk in. Denk aan al het moois wat je ervoor terug kan krijgen: meer groen, speelruimte of ontmoetingsplekken. Dat maakt een buurt prettiger, leefbaarder en ook toekomstbestendiger.”
Goed voorbeeld doet volgen: dat is de intentie van Klaas-Jan. “Ik merk dat mensen vaak denken dat het ingewikkeld of beperkend is om zonder auto te reizen. Terwijl dat in de praktijk ontzettend meevalt. Het vergt in het begin wat meer uitzoekwerk, maar het levert je ook heel veel op.”
Daarom is zijn advies: “Kijk eerst goed naar je eigen situatie. “Wat is voor jou de ideale oplossing? Voor korte afstanden is fietsen of wandelen vaak prima. Voor langere ritten kun je de trein, bus, OV-fiets of een deelauto gebruiken. Er zijn genoeg alternatieven. En het mooie is: zowel de gemeenten Arnhem als Nijmegen denken actief mee met inwoners en bedrijven die aan de slag willen met deelmobiliteit. Zo ontdek je vaak dat er veel meer kan dan je denkt. Laten we samen een bijdrage leveren aan een leefbare, toekomstbestendige regio”, sluit Klaas-Jan enthousiast af.
