Onderwijs-/ campusaanpak Nijmegen
5 juni, 2020
Het werd veel te druk in de spits op Heijendaal in Nijmegen door de dagelijkse stroom aan auto’s, fietsers en ov-reizigers. Daarom is jaren geleden het project ‘Duurzaam bereikbaar Heijendaal’ gestart. De doelstellingen zijn helder: reiscomfort bieden aan alle mensen die naar de campus reizen, het verminderen van CO2-uitstoot en het verbeteren van veiligheid en vitaliteit. Het beïnvloeden van mobiliteitsgedrag vraagt om een lange adem.
In de afgelopen twintig jaar is het autogebruik door medewerkers op de campus Heijendaal gehalveerd en is het aantal fietsers met tien procent gestegen. Dagelijks reizen er 22.000 mensen met de fiets, 22.500 met het ov en 6.000 mensen met de auto in de spits naar werk of opleiding, dat zijn ruim 50.000 reizigers. Op de lange termijn moet Heijendaal een mooi, groen, autoluw gebied worden.
Fietsen aantrekkelijk maken
Reizen naar Heijendaal moet goed zijn voor mens en milieu. Door de invoering van parkeerkosten in 2010 voor medewerkers op basis van twee tarieven, gekoppeld aan de woon-werkafstand, verminderde direct het autogebruik. Maar ook door het stimuleren van fietsen, carpoolen en ov-gebruik, aantrekkelijke voorzieningen en vergoedingen om zakelijk te reizen. Projectleider Carlo Buise gelooft in deze missie en vertelt over zijn aanpak. “Denk aan een goede reiskostenregeling, een fietsplan, een fietsregeling, voldoende fietsenstallingen, een eigen fietsenmaker op het terrein en comfortabele (snel)fietsroutes. Financiële prikkels werken uitstekend bij het beïnvloeden van gedrag. Bovendien maken mensen steeds vaker gezonde keuzes die ook goed zijn voor milieu. “We maken het aantrekkelijk om met de fiets naar Heijendaal te komen. Vanaf 2018 zijn we de e-bike gaan stimuleren voor afstanden tot 20 kilometer. Medewerkers van verschillende organisaties op de campus zijn enthousiast over de acties om een paar weken een e-bike te proberen. E-bikes zijn erg in trek maar ook kostbaar. We onderzoeken nu of we de fietsregeling kunnen combineren met een private lease-fietsregeling. Medewerkers kunnen dan voor een paar tientjes per maand al een e-bike rijden.”
Medisch consult op afstand
Door de coronacrisis is e-consulting in het Radboudumc in een stroomversnelling geraakt. Dat vermindert het aantal auto’s in de spits. Beeldbellen met een medisch specialist is vooral geschikt voor terugkerende afspraken. Die worden dan bewust rond de spitsuren ingepland en de fysieke afspraken vanaf 9.00 uur. “Door anders naar processen te kijken, kun je de vervoersvraag beïnvloeden. Zo doen we een pilot om het bloedprikken dichtbij het huisadres van de patiënt te organiseren, inclusief de techniek om de digitale gegevens veilig en avg-proof door te sturen en te ontvangen.”
Werken en reizen in het nieuwe normaal
Door de corona-maatregelen is er een verschuiving te zien van openbaar vervoer naar privé-vervoer. Van alle medewerkers op Heijendaal woont 70% binnen een straal van 15 tot 20 km; 60% daarvan gebruikt de fiets voor woon-werkverkeer. “Wij ontmoedigen eigen vervoer met de auto en stimuleren fietsen en het ov. Voor mensen die overdag een auto nodig hebben, om bijvoorbeeld naar ziekenhuizen in de regio te reizen, werken we aan een deelautosysteem zodat ze nog steeds fit en gezond naar het werk kunnen fietsen. Door de coronacrisis is de vervoersvraag op Heyendaal gedaald met 60 tot 70%. Bij het opstarten van de onderwijsactiviteiten wordt het extra belangrijk om de piekdrukte te verminderen. “Daarom werken we nauw samen met partijen zoals onderwijsinstellingen, gemeente Nijmegen, ov-aanbieders en de veiligheidsregio om ruim 50.000 reizigers in de spits goed te spreiden. Bijvoorbeeld door de collegetijden een half uur te laten verspringen en ook ’s avonds en in de weekenden colleges te geven. De piekdrukte wordt daardoor verdeeld, zodat mensen de hele dag veilig en comfortabel de campus kunnen bereiken binnen de kaders die door de overheid worden gesteld.”
Data verzamelen en samenwerken
Door eerst de feiten zichtbaar te maken op basis van onderliggende cijfers kunnen de juiste keuzes worden gemaakt. “Voor het veranderen van reisgedrag is een lange adem nodig. Daarnaast is het cruciaal dat je de samenwerking en afstemming zoekt met stakeholders. Soms moet je ook gewoon beginnen en kijken of iets werkt, op een speelse, experimentele manier. En als het niet werkt, stop er dan direct mee. Als je als organisatie écht gelooft waar je voor staat, dan kun je anderen inspireren, samen dingen voor elkaar krijgen en kansen optimaliseren”, adviseert Carlo Buise, projectleider Duurzaam Bereikbaar Heijendaal.
Proef: goedkoop met de bus
Als alternatief voor de auto zijn ov-bedrijf Breng en het Radboudumc in 2022 gestart met een proef van goedkope buskaartjes. Polibezoekers uit Nijmegen of uit de regio kunnen via de website van het Radboudumc een of meerdere bus-retourtjes naar Heijendaal bestellen tegen een gereduceerd tarief. Bezoekers uit Nijmegen betalen voor een retourtje €2,67. Wie in de regio woont, reist voor €4,91 heen en terug.
Ook duurzamer en slimmer mobiliteitsbeleid?
Wil je ook de mobiliteit van jouw organisatie verduurzamen? Bijvoorbeeld door het fietsen te promoten? Bekijk de diverse diensten in onze Menukaart die jouw organisatie hierbij kunnen helpen.
